Het belang van het lichaam
voor verbeelding en afstemming
Het lichaam biedt ons het potentieel om diepgaander te verbinden met de wereld, meer dan enkel en alleen op mentaal vlak. Het lichaam maakt deel uit van de actieve context die we zijn/”bewonen” van moment tot moment – een levende context die onder andere materiële als meer golfachtige aspecten bevat – en kan ons op verschillende manieren informeren en hierbij onze realiteit vormgeven, veranderen zelfs.
Somatische (lichaamsgedreven), prereflectieve verbeelding – vóór gedachten aan zet zijn – stelt de toeschouwer in staat om te connecteren met de gevoelens en sensaties gesuggereerd door de kunstenaar, die op zijn/haar beurt ook zijn/haar lichaam moest aanwenden voor het weergeven van levendigheid, het suggestieve van het lijnenspel en kleuren, …
Er vindt een afstemming/resonantie plaats in het beste geval.
Dit type verbeelding ontstaat vanuit “leegte”, uit de stilzwijgende infrastructuur van menselijke wezens, vanuit een flux van herinneringen, innerlijke bewegingen (gevoelens, emoties, lichamelijke en geestelijke micro-bewegingen, …) en intuïties. Deze leiden het oog en de vingers om het onzichtbare zichtbaar te maken.
Onze lichamen vormen directe portalen om te (her)connecteren met de natuurlijke omgeving, en maken het mogelijk om te inscenderen, een non-duale tijd en ruimte te ervaren vol beweging, rijkdom en potentieel – een voorproefje van holoflux als het ware.
Lichaamsgerichte kunst als portaal naar inscendentie en generatieve verbeelding
Waar literatuur enkel situaties letterlijk of figuurlijk kan beschrijven, en hierbij meer over laat aan de verbeelding van de lezer, blijft het hoofzakelijk een mentale aangelegenheid.
Levendige visuele beelden kunnen het lichaam en somatische verbeelding veel gemakkelijk aanzetten om de verbeelde actie na te bootsen of te spiegelen. Andere kwaliteiten komen tevoorschijn en een andere manier van interactie komt tot stand bij visuele kunst.
Animatie en film winnen uiteraard op vlak van de hoeveelheid aan beweging en zichtbare actie, maar daar wordt de kijker gedwongen om het opgelegde ritme en de focus van de camera te volgen, reëel of viruteel. Er is weinig vrijheid om te exploreren, te ontdekken en om de eigen verbeelding en creativiteit de vrije loop te laten.
Ik denk dat statische inscendente kunst die bewegingen, suggesties en intenties van het lichaam van de kunstenaar bevat een veel groter potentieel biedt aan de kijker om dieper in de generatieve orde van het kunstwerk en in hun eigen realiteits-(re)-creatie te gaan d.m.v. hun eigen lichaam en generatieve verbeelding. Stroomopwaarts, in de richting van de rijkere bron van holoflux van waaruit onze (visuele) realiteit wordt gefilterd en gedistilleerd.
Er zijn talloze manieren om deze prereflectieve laag van het bestaan vast te leggen, door een subtiel samenspel van realisme en abstractie. Mijn oeuvre is slechts één van de vele benaderingen.
— Dit is geen nieuwe manier van werken, ze bestaat door de eeuwen heen, uitgeoefend door uiteenlopende kunstenaars, maar er is nog veel onontgonnen terrein…
Afstemming via het lichaam: rheosoma
PAPER: “An Analysis of Dogen’s ‘Casting Off Body and Mind’ ”, Nagatomo S. (01987)
“Attunement Through The Body”, Nagatomo S. (SUNY Press, 01992)
De voordelen van lichaamswerk
Bewust met het lichaam werken, zich bewust worden van de spanningen en mogelijk opgeslagen trauma en pijn, en daarmee aan de slag proberen te gaan, door het faciliteren van relaxatie en verlichting heeft een grote impact op iemands perspectief en (artistieke) expressie
Yoga, kiko/qi gong, Feldenkrais, tai chi chuan, martial arts, …